Càng cua là thứ rau dân dã, quê mùa. Ngày xưa dân ruộng cũng ít ngó tới loại rau này, nhưng nay càng cua đã có mặt trong thực đơn của không ít nhà hàng, quán nhậu. Cùng Món ngon Việt tìm hiểu chi tiết về món rau càng cua chỉ có tại vùng quê Việt Nam này.
Ở quê, rau càng cua mọc hoang khắp sân nhà, bụi chuối, bờ ao… quơ vài cái là đã lưng rổ. Chỉ cần chút giấm, chút dầu, chút ớt, chút đường, nhúm đậu phộng là thành một đĩa trộn ngon lành cho bữa cơm. Ngay ở chốn thành thị chật hẹp, thi thoảng cũng thấy càng cua mọc xanh dưới gốc cây kiểng, mọc chen từ một kẽ nứt xi măng, nhất là những ngày sau mưa. Nhìn thấy thèm…
Rau càng cua mọng nước, ngọt ngọt, the the, lại có chút nhẫn nhẫn, ăn một lần là nhớ. Theo Đông y, rau càng cua có vị chua, tính sinh dịch, giải nhiệt, nhiều chất bổ. Không chỉ là rau ăn, càng cua còn có tác dụng chữa bệnh ngoài da, mụn bọc, nhất là chứng ghẻ lở. Giã rau vắt lấy nước, bỏ thêm tí muối, bôi lên chỗ ghẻ rất hiệu nghiệm.
Càng cua trộn chua nơi phố thị nhà hàng giờ đây đã cầu kỳ hơn, chẳng sơ sài như chốn quê nghèo. Món người ta nghĩ đến đầu tiên khi nghe nhắc thứ rau mọc bờ hè này là trộn dầu giấm, thịt bò. Rau càng cua rửa sạch, vẩy ráo nước, xếp ra đĩa. Thịt bò ướp gia vị. Cho dầu vào chảo, phi hành thơm, cho thịt bò vào đảo nhanh, để nguội bớt mới xếp thịt lên mặt rau, nếu không muốn rau bị thịt nóng làm tái hẳn, ăn mất cả ngon.
Dầu giấm là cái hồn của món này, chút đường, muối, tiêu, nước cốt chanh (hoặc giấm nuôi), dầu ăn (dầu ăn phải phi tỏi cho thơm, bỏ xác tỏi) pha với nhau cho khéo, cho ra vị chua ngọt. Nước thịt bò hòa với dầu giấm hoặc để riêng chấm rau, hoặc rưới hết vào đĩa rau. Muốn thêm mặn miệng, cho chút nước tương vào dầu giấm là ổn. Cầu kỳ hơn nữa là thêm cái trứng luộc cắt khoanh màu vàng – trắng, vài lát cà chua đỏ, ít đậu phộng rang vàng và tỏi phi rắc trên mặt đĩa, đĩa rau không chỉ màu mè bắt mắt mà càng thêm ngon miệng.
Tương tự như trộn với thịt bò, món rau càng cua có thể trộn với cá mòi, trộn với thịt ếch trắng phau, trộn với cả tôm khô, tôm tươi, cua, sò điệp, cá… đĩa rau trộn sẽ luôn ngon lành với những mùi vị riêng.
Bên cạnh món gỏi chua chua, mằn mặn, the the, rau càng cua còn chen chân với các loại lá, đọt, rau thơm đủ loại để xuất hiện trong đĩa rau ăn với bánh xèo, bánh cống; đĩa rau chấm nước cá kho, thịt kho trong bữa cơm hàng ngày ở chốn quê….
Ngồi đâu đó, bỗng thấy nhúm rau càng cua kiên cường vươn lên từ một kẽ đất nhỏ, giữa những chốn bê tông hóa. Có ai đó đến nơi phồn hoa đô hội này từ làng quê, bỗng nghe lòng chạnh nhớ, chợt thèm…